Orta Asya’nın en eski ve köklü kültürüne sahip ülkelerinden biri olan
Kazakistan, Türkiye’ye yakın olan dost ülkelerden biri. Siyasi ve tarihi
ilişkilerin yanı sıra kültürümüzü tanıtmada dizilerimizin etkisi büyük. 10 yılı
aşkındır birçok dizimiz Kazakistan kanallarında yayınlanıyor. Kazakistan
devleti buna ciddi bir bütçe ayırmış, hatta 2013 yılında ayrılan bütçenin fazla
olması nedeniyle tasarruf amaçlı hükumet izleyicileri yerel yapımları izlemeye
teşvik etmiş.
Dizilerimiz yayınlanmadan önce Kazakistan televizyonları Hint ve Güney Kore
dizilerinin etkisi altındaydı. Şimdilerde ise Türk yapımları severek izleniyor,
hatta Güney Koreli yapımların önüne geçmişiz. Tabii her ülkede olduğu gibi
dizilerimizi sevenlerin yanı sıra senaryoları eleştiren kesimler de var. Azınlık
olan bu radikal kesim bir süre dini yönden yapımlarımızı uygunsuz bulmuş
ama bu yersiz eleştirileri bir yere ulaşmamış. Sonuçta herkes her şeyi
düşünmekte özgür.
İzleyiciler Kazakistan’da yapımlarımızın beğenilmesinin nedenini, Türk aile
yapısının gerçekçi bir şekilde izleyiciye aktarması ve dizilerimizin senaryoların
gerçek hayattan hikayelerden alınmış olması olduğunu söylüyor. Uzun yıllar
izledikleri Hintli yapımlardaki abartılı oyunculuklar sonrası bizim
oyuncularımızın sergilediği performansları daha gerçekçi buluyorlarmış.
Kazakistan’da dizilerimizin yayınlanması oldukça eskiye dayanıyor
Kanal D, ATV, NTV, TRT gibi kanallarımız Kazakistan’da izleniyor. Gelelim
dizilerimize, liste oldukça kalabalık. Bazı kaynaklara göre Kazakistan’da
yayınlanan ilk dizinin Çalı Kuşu olduğu bilgisi yer alıyor fakat Türk dizilerinin
Kazakistan’da popüler olması ‘’Deli Yürek’’ ile başlıyor. Yönetmenliğini
Osman sınavın gerçekleştirdiği dram, politika ve aksiyon konulu dizimiz 2003
yılında Xabar televizyonunda yayınlanıyor ve oldukça seviliyor. Sonrasında
Zerda, Bir İstanbul Masalı, Asi, Kınalı Kar, Acı Hayat, Aliye, Asmalı Konak gibi
birçok dizimiz bu ülkede seyirci ile buluşuyor. Bu dizilerin ortak özelliklerine
bakarsak aile ve dram gibi konuların öne çıktığını görüyoruz.
Türk dizilerinde devrim ‘’Kurtlar Vadisi’’ ile başlıyor!
Yayınlandığı dönem Kazakistan’da reyting rekorları kıran ‘’Deli Yürek’’ Kazak
izleyiciler tarafından uzun süre konuşuldu ta ki ‘’Kurtlar Vadisi’’ ülkede
yayınlanana kadar. Mafya, politika ve aksiyon konulu bu dizi ülkede oldukça
beğenilmiş. Polat karakteri Yusuf karakterinin popülaritesinin önüne geçmiş.
Her bölümü nefeslerini tutarak izleyen seyircilerin mafya ve aksiyon dizilerini
de sevdiklerini böylelikle görmüş olduk. Kurtlar Vadisi sadece Kazakistan’da
değil uzun yıllar bu coğrafyadaki diğer ülkelerde ve Ortadoğu’da yayınlanan
başarılı bir yapımımızdır.
Hint dizilerinden Türk dizilerine geçiş
Türk dizilerinin Ortadoğu’da popüler olması oradan Asya’ya yayılması Hintli
yapımların artık eskisi kadar tercih edilmemesine neden olmuş. Aslında
bakarsanız Asya’da Hintli dizi endüstrisi oldukça güçlü fakat son yıllarda
örneklerden gördüğümüz üzere onlar da bizim dizilerimizi lokal pazara adapte
etmeye başladılar. Kazakistan özeline bakarsak, Türklere olan hayranlık
dizilerimizin ülkede hızla yayılmasına neden olmuş. Kazaklar, ilkokulda tarih
derslerinde okudukları Türkiye’yi kardeş ülke olarak gördükleri için Türk
sinemasına ve Türk dizilerine oldukça düşkünler. Türkiye Kültür ve Turizm
Bakanlığı işbirliği ile Kazakistan’da her yıl düzenli olarak ‘’Türk Filmleri
Haftası’’ düzenleniyor ve birçok oyuncumuz Kazakistan’ı ziyaret ediyor.
Gelelim yayınlanan diğer Türk dizilerine
Kazakistan Türkiye’nin en fazla dizi ihraç ettiği ülkelerden biri, bu nedenle her
diziyi tek tek incelemek için bir seri oluşturmak gerek. Sizlere okuma kolaylığı
sağlaması adına ben yayınlanan dizilerimizin listesini paylaşmayı tercih
ediyorum.
Ezel, Yaprak Dökümü, Muhteşem Yüzyıl, Paramparça, Kurtlar Vadisi,
Fatmagül’ün Suçu Ne?, Aşk-ı Memnu, Diriliş Ertuğrul, İffet, Adını Feriha
Koydum, Dudaktan Kalbe, Acı Hayat, Zerda, Asi, Ihlamurlar Altında, Bir
İstanbul Masalı, Aliye, Asmalı Konak, Çocuklar Duymasın, Berivan, Kuzey
Güney.
Bu dizilerin ortak özelliklerine bakarsak, aile, dram, aksiyon gibi konuları
görüyoruz. Kazak halkı daha çok bu alandaki konuları izlemeyi ve Türkiye
Türklerini, Türkiye’deki yaşam hakkında meraklarını gidermek istiyormuş. Bu
arada belirtmek isterim ki Kazakistan’da yayınlanan birçok dizimiz eş zamanlı
olarak Azerbaycan’da da yayınlanmaktadır.
Kazakistan’da popüler olan oyuncularıma baktığımız zaman liste başında
karşımıza Polat rolüyle Necati Şaşmaz ve Deli Yürek’te canlandırdığı Yusuf
karakteriyle Kenan İmirzalıoğlu çıkıyor. Kadın oyuncularımız içerisinde ise
Nurgül Yeşilçay oldukça seviliyor. Bunun yanı sıra Muhteşem Yüzyıl
oyuncularının da ciddi bir hayran kitlesi bulunmakta.
Kardeş ülke Kazakistan’da tarihi ve ticari ilişkilerin dışında dizilerimiz
sayesinde ciddi bir şekilde kültür turizmi de sağlıyoruz. Latin Amerika
ülkelerinde olduğu gibi Kazakistan’da dizilerimizi izleyip Türkiye’yi görmeye
gelen turist sayısı oldukça fazla. 2018 itibariyle daha çok dizimizin
yayınlanacağını düşünüyorum.
Bu yazımda yer alan dizilere bakınca benim için de ciddi bir nostalji oldu.15
sene öncesine bu dizileri izlediğim günlere döndüm adeta. Şimdilik
aktaracaklarım bu kadar herhangi bir sorunuz olursa bana ulaşabilirsiniz.
Sevgiler.